Eg tippar du tenkte før du kom hit at du skulle intervjue ei kristen dame, og at du kanskje hadde nokre formeiningar om korleis eg kom til å vere, seier Anne Karin Zeitz.
46-åringen frå Spjelkavika, som er dagleg leiar for Kirkens Bymisjon Møre, likar ikkje å verte sett i bås. Før ho i vaksen alder tok vidareutdanning i diakoni, hadde ho aldri hatt noko med kyrkja å gjere. Men ho er nysgjerrig, i høgste grad eit diskusjonsmenneske, og oppteken av å stille spørsmål ved etablerte sanningar.
Då ho møtte veggen med eit brak og kjende at ho ikkje kunne klare å vere lærar lenger, tenkte ho at ho måtte finne noko å gjere som ho kunne puste i. Diakoniutdanninga vart pusterommet.
– I tillegg gjekk eg Alfa-kurs for å lære om kristen tru. Når eg får lyst til å gjere noko, så berre gjer eg det, fortel Anne Karin.
Veit ingenting
Gjennom Alfa-kurset fekk ho kontakt med Pinsekyrkja i Ålesund. Anne Karin stilte spørsmål og diskuterte, og kom fram til at det dei trudde på i Pinsekyrkja, det trudde ho også på. Ho var ein del av pinsekyrkjemiljøet ei stund, men så dukka tvilen opp.
(saka held fram under)
– Over alt i samfunnet kjenner eg på forventningar om å vere lik dei som er rundt meg. Om du er pinsevenn skal du vere slik, og er du med i ein annan kyrkjelyd, ja, då skal du vere sånn. Og kvart av dei ulike kyrkjesamfunna meiner at dei sit på sanninga. Eg trur at vi veit ingenting. Konklusjonen vart at om eg skal stå for noko kyrkjeleg så må det vere ope og inkluderande for alle.
Anne Karin gjekk frå å ikkje tru til å ha ei kristen tru, og tilbake igjen. Gjennom reiser til Oslo i samband med vidareutdanninga, vart ho introdusert for Kirkens Bymisjon. Ho vart straks interessert – dette var annleis. Då ho sette seg ned og las om organisasjonen, kjende ho at ho vart varm i heile seg. Bymisjonen romma alt det ho var og trudde på. Her ville ho vere. Her kunne ho stå støtt.
Unik verdi
Kirkens Bymisjon meiner at alle er skapte med ein unik verdi, som ingen har rett til å krenkje. Det gjeld uansett hudfarge, religion, seksuell legning eller sosial status. Bymisjonen arbeider i over 20 byar i Norge, blant menneske som strevar med kvardagen på ulike måtar.
(saka held fram under)
– Det er ikkje slik at nokon som er sterke hjelper dei som er svake. Eg blir provosert når folk snakkar om ressurssterke og ressurssvake menneske. Alle er begge deler. Somme gonger er vi sterke, andre gonger er vi svake. Det er kvar sin gong å vere trengande, seier 46-åringen.
Først tenkte Anne Karin at ho måtte flytte heile familien til Oslo, så ho kunne jobbe i Bymisjonen der. Men så slo ho og ei studieveninne hovuda saman og tok til å jobbe for å få Bymisjonen heim til Ålesund.
Berg- og dalbane
I 2013 vart Kirkens Bymisjon Møre etablert. Sidan 2015 har Bymisjonen drive Omsorgsstasjon for barn og ungdom (OBU) på Moa, som er eit gratis samtale- og oppfølgingstilbod for ungdom og familiane deira. I fjor kjøpte Kirkens Bymisjon den gamle Metodistkirken i Ålesund, og arbeidet med å gjere kyrkja om til eit gatenært Bymisjonssenter er i gang.
(saka held fram under)
– Desse åra med etableringa av Kirkens Bymisjon her i fylket, det har vore ei berg- og dalbane. Men eg har aldri mist trua, eg har heile vegen kjent det både i hjartet og i magen at dette skal vi få til.
Det lyser entusiasme av Anne Karin Zeitz. Heile kroppen hennar fortel kor viktig ho meiner arbeidet til Bymisjonen er. 46-åringen har ei genuin tru på at organisasjonen med sine verdiar og sitt menneskesyn kan vere med på å skape ein inkluderande by for alle.
Snøslapset ligg tungt og vått i gata, og inni er den gamle metodistkyrkja forfallen og kald. Det trengst åtte millionar kroner for å gjere bygningen om til eit varmt og imøtekomande Bymisjonssenter med god mat i kafeen, levande lys på borda, og bibliotek på galleriet. Pengane skal Anne Karin starte å samle inn no. Bymisjonen har mange gode støttespelarar, og ho har ei ukueleg tru på at ho klarer å få inn midlane som trengst.
Likar rørsle
Somme tider kjenner Anne Karin seg litt skamfull fordi ho er masete og aldri gir seg på noko. Men så tenkjer ho at det er denne evna til å stå på som gir henne det ho treng for å få til nettopp eit slikt prosjekt som å etablere Bymisjonen i heimbyen.
– Eg likar rørsle, at ting skjer, og eg er ikkje redd for å seie det eg meiner. Når eg opplever ubalanse i maktforhold, kjenner eg at eg blir spesielt utfordra. Og kvifor skal ting gjerast på ein bestemt måte, berre fordi det har blitt gjort slik før?
Fredagskos
Heime har den energiske bymisjonsdama ein ektemann som jobbar i bank, og to skulegutar på 12 og 15 år. Eldstedottera Karoline (23) bur i Oslo. Både Anne Karin og mannen Lars Martin vaks opp i Fremmerholen, og det er der familien bur no. Når Anne Karin ikkje jobbar, prioriterer ho tid med dei næraste.
(saka held fram under)
Fredagskveldar med god mat og stearinlys, og så hulter til bulter i sofaen med mann, barn og ein film – slike ting står høgt i kurs. Men somme gonger kjem jobben før familien også.
– Eg kjem ikkje til å ha ei einaste veninne igjen etter at eg er ferdig med Bymisjonen-prosjektet. Det får så vere, eg klarer meg fint, ler 46-åringen.
Ung mor
Ho trakkar gjennom klissblaut snø med lave sko og nakne anklar. Anne Karin kler seg som om det er sommar heile året. Ho hevdar å ha hatt grå hår sidan i 20-åra, men manken hennar er silkesvart. Ho har smale, levande auga, og eit breitt, kvitt smil. Ho kan godt gå for å vere ti år yngre enn det ho er.
Anne Karin var berre 22 år då ho vart mor første gongen. Etter ei stund gjekk ho og barnefaren frå kvarandre, og Anne Karin flytta til Volda med vesle Karoline, for å ta lærarutdanning.
– Studietida i Volda var ei fantastisk fin tid. Eg elskar å studere, lære å forstå. Heimanfrå var eg van med at når vi lurte på noko, så slo vi opp i leksikon for å finne ut av ting.
Då samfunnsfag-gruppa i Volda reiste på studietur til Israel, delte Anne Karin rom med medstudent Sylvi Listhaug, som i dag er innvandrings- og integreringsminister for Frp.
– Vi hadde ein svært radikal lærar, og Sylvi var allereie den gong der ho er i dag politisk, så eg kan seie det slik at vi hadde veldig spennande diskusjonar. Meir trur eg ikkje at eg kan utlevere, seier bymisjonsleiaren lurt.
Sa stopp
Etter utdanninga jobba Anne Karin som lærar nokre år. Så ein dag sa det berre stopp, ho makta ikkje å gå på jobb. Det tok tid før ho klarte å akseptere at ho var utbrent.
– Det var ei stor sorg for meg – eg som dreiv skule for dei andre ungane i gata då eg var lita – det var då lærar eg skulle vere. Men det å vere lærar gjekk på akkord med ansvaret eg følte for elevane. Det var så mange behov, og det var aldri nok tid til å sjå alle. Eg trur det var det som sleit meg ut, forklarer ho.
(saka held fram under)
Anne Karin hadde vanskeleg for å fortelje andre at ho hadde møtt veggen. Ho var litt usikker på om ho skulle fortelje om hendinga i dette intervjuet også. Men så kom ho på kva ho står for.
46-åringen trur at mange har lett for å føle seg skamfulle over den ein er. Sjølv tenkjer ho ofte at ho burde hatt ein hobby, at ho burde drive med eitkvart anna enn berre jobb og familie.
Bla forbi
– Og så blir eg alltid så imponert når folk har eit spesialfelt, eg skulle gjerne ha vore skikkeleg flink til noko. Eg kan ikkje spele noko instrument, ikkje kan eg strikke eller sy, eller nokon ting. Folk kjem nok til å bla rett forbi denne teksten her om meg, for eg har ikkje gjort ei einaste bragd i mitt liv. Ikkje gjorde eg heilt ferdig masteroppgåva mi i diakoni heller. Eg er ikkje diakon, heldigvis. Då kan eg ikkje puttast i den båsen, ler Anne Karin.
Ho jobbar heile tida med det sjølv, å ikkje setje andre folk i bås. Det er ikkje berre lett, men farmora sine ord, «det er ikkje skilnad på folk», ber Anne Karin alltid med seg. Rettferdssansen meiner ho å ha arva frå far sin, som døydde av kreft då ho var 24 år.
– Eg har tru på menneska, og trur fast og fullt på at det kan skje ei endring i samfunnet om vi tek til å sjå kvarandre som heile, likeverdige menneske. Då kan vi sjølve også slappe av, og berre vere den vi er.